Diyabetik Ayak Tedavisi
  • 0

Diyabetik Ayak Tedavisi

Uzun süreli diyabet (şeker) hastalarında ayak yaraları oluşabilir. Diyabet nedeniyle ayakta ortaya çıkan yaralar diyabetik ayak olarak tanımlanır. Her 5 şeker hastasından birinde diyabetik ayak yarası görülme riski vardır. Ayakta oluşan bu yaraların bakımı güçtür. Bunlar komplike, genelde enfekte olmuş yaralardır. Bu yaralar temelde iki nedenle oluşur. Hastada ya nöropati (sinir ucu hasarı) vardır ya da bacak damarlarında tıkanıklık (periferik arter hastalığı) vardır. Diyabetik ayak yarasının nedeni damarlarda oluşmuş bir tıkanıklık ise bunun girişimsel radyoloji uzmanları tarafından tedavi edilme şansı vardır. Tıkalı damar anjiyo eşliğinde açılabilir, hastanın yaraları kaybolabilir. Böylece hastalık nedeniyle hastanın bacağının, ayağının ya da parmağının kesilmesi (ampütasyon) durumu ortadan kaldırılabilir. Diyabetik ayak hastalarının mutlaka renkli doppler ultrason ile damar tıkanıklığı açısından incelenmesi gerekir.

Diyabetik Ayak Yarasının Nedenleri

Diyabetik ayak yaraları iki nedenle oluşur:

  • Periferik nöropati (ayaktaki sinir uçlarının hasar görmesi)
  • Periferik arter hastalığı (bacak ve/veya ayak damarlarında darlık)

Bazı hastalarda bu iki hastalık birden diyabetik ayak yaralarına yol açabilir.

Tanı

İleri evre diyabet hastaları ayaklarında yara oluştuğunu görerek hekime başvurur. Fiziksel muayene ile yaranın diyabet nedeniyle ortaya çıktığı ortaya konur. Burada önemli olan bu yaraları başlangıç aşamasında, ilerlemeden tedavi etmektir. Diyabetik ayak hastalarının mutlaka damar tıkanıklığı yönünden değerlendirilmesi gerekir. Bunun için renkli doppler ultrasona başvurulur. Gerekli olgularda tomografi ve MR anjiyografi gibi taramalardan da yararlanılabilir. Diyabetik ayak yaraları ilerleme eğiliminde olur. En erken aşamada yara oluşumunun nedenini tespit edip tedaviyi planlamak gerekir. Diyabetik ayak olgularında en korkulan senaryo ayağın kesilmesidir. Uygun hastalarda uzuv kaybının önüne geçmek mümkündür.

Tedavi

Diyabetik ayak yarasının periyodik olarak temizlenmesi, ortada bir enfeksiyon varsa antibiyotik tedavisi gerekir. Diyabetik ayak yarasının nedeni damar tıkanıklığı ise anjiyo ile ilgili damarın balon ve stent ile açılması planlanır. Bu tıkanıklık genellikle diz altında olur. Bacak veya ayak damarlarında tıkanıklık tespit edilebilir. Tecrübeli girişimsel radyoloji uzmanları tarafından görüntüleme eşliğinde çok ince bir kataterle kasık damarından vücut içine girilerek tıkalı damar balon ve/veya stent uygulaması ile açılır. Bu uygulama sonucunda yara tamamen iyileşebilir. Ancak ilerlemiş olgularda tamamen iyileşme elde edilemeyebilir. Yine de hastanın yaşamına ciddi katkı sağlayacak tedaviler uygulanabilir. Örneğin ayağın tamamının kesilme riski varken uygulanan girişimsel tedavi ile ayağın çok daha küçük bir kısmının kesilmesiyle iyilik hali sağlanabilir. Böylece hasta kendi kendine yürümeye, günlük yaşamına devam edebilir.

Diyabet Hastalarında Ayak Yarası Oluşumu Nasıl Engellenir?

Diyabetik ayak yaralarının ortaya çıkmasını engellemek mümkün olabilir. İlk olarak hastanın diyabetinin kontrol altında tutulması gerekir. İlaç kullanımı aksatılmamalı ve sağlıklı bir yaşam biçimi benimsenmelidir. Ayak yarasının oluşmaması için ise diyabet hastalarının ayak bakımlarına önem vermeleri gerekir. Ayakkabı vurması, tırnağı keserken oluşan küçük bir yara, ayağın uzun süre sıkı biçimde havasız kalması gibi basit görünen bazı durumlar diyabet hastalarında ilerleyerek yarayı dramatik boyutlara ulaştırabilir. Ayrıca hastada nöropati varsa yani ayakta his kaybı söz konusuysa da hasta ayağını yeterince koruyamaz. Parmağının bir yere çarpmasını, sıcaktan yanmasını, çivi batmasını hissedemez. Bu da ayakta yara oluşmasının önünü açar. Hastaların hastalıklarını iyi tanımaları, ayak bakımını öğrenmeleri önerilir.

Add Comment

Your email address will not be published. Required fields are marked *