Kemoembolizasyon Tedavisi Nedir?
Kemoembolizasyon karaciğer kanseri tedavisinde kullandığımız bir yöntemdir. Girişimsel radyoloji uzmanları tarafından uygulanır. Kemoterapi ilaçlarının kasık damarından girerek karaciğeri besleyen atardamar aracılığıyla tümörlü dokuya verilmesi işlemidir. Kemoembolizasyon ile karaciğerdeki tümörü besleyen atardamar tıkanır. Böylece tümörü besleyecek mekanizmaların da önüne geçmek amaçlanır. Kemoembolizasyon işlemi kısaca TAKE (Transarteryal Kemoembolizasyon) olarak da adlandırılır.
Karaciğer Kanserinin Tedavisi ve Kemoembolizasyon
Karaciğer kanseri, karaciğerin kendisinden kaynaklanabileceği gibi farklı bir organdaki kanserin karaciğere yayılımıyla da ortaya çıkabilir. Karaciğer kanseri tedavisinde akla gelen ilk seçenek cerrahidir. Ancak olguların yaklaşık yüzde 15’inde cerrahi tedavi mümkündür. Cerrahi için lezyon sayısının 5’ten az olması ve bu lezyonların büyüklüğünün de 3 cm’yi aşmaması beklenir. Ancak özellikle metastatik olgularda tümöral kitle sayısı daha fazla olabilir ve karaciğerin farklı bölgelerine yayılabilir. Ayrıca tümörün çapı 3 cm’yi geçmiş olabilir. Bu durumda hastanın ameliyat edilmesi mümkün olmaz. Hastaya kemoterapi uygulanır. Kemoterapi ile bir iyileşme kaydedilemeyen olgularda kemoembolizasyon yöntemi elimizdeki en önemli tedavi seçeneklerinden biridir. Kemoembolizasyon ile yüksek miktarda kemoterapi ilacı doğrudan karaciğerdeki tümöre verilir ve eş zamanlı olarak tümörün beslenmesini önlemek için atardamar tıkanır. Bu işlem ince bir kataterle kasık damarından girip anjiyo eşliğinde karaciğere ulaşarak uygulanır.
Kemoembolizasyon Nasıl Uygulanır?
İşlem anjiyo eşliğinde yapılır. Hastaya genel anestezi yerine anestezinin çok hafif bir tipi olan sedasyon verilir. Girişimsel radyoloji uzmanı kataterle kasık damarından girer ve karaciğerdeki tümöre ulaşır. Kemoterapi ilaçlarını tümöre verdikten sonra, tümörü besleyen atardamarı tıkar, katateri vücut dışına alır ve işlemi noktalar.
Kemoembolizasyon Karaciğerdeki Hangi Tümörlere Uygulanır?
Kemoembolizasyon hem karaciğerin kendisine ait tümörlere hem de metastatik tümörlere uygulanabilir. Karaciğerin en sık görülen tümörü hepatosellüler karsinomdur (HCC). Kemoembolizasyon da en sık bu tümör tipine yönelik uygulanmaktadır. Ayrıca pankreas ya da kalın bağırsakta oluşan tümörlerin karaciğere yaptığı metastazlarda da kemoembolizasyondan yararlanılabilir.
TAKE Tedavisi Sonuçları Nasıldır?
Karaciğer kanserinde TAKE tedavisi genellikle ilerlemiş olgularda tercih edilir. Tümörü çıkarmak mümkün olmadığı için hastaya cerrahi uygulanamıyorsa ve kemoterapiden de sonuç alınamadıysa hasta TAKE için girişimsel radyolojiye yönlendirilir. TAKE ile hastalara ciddi fayda sağlanabilir. Yaşam süreleri uzayabilir, yaşam kaliteleri artabilir. Bazı olgularda tümörün küçüldüğü hatta tamamen yok olduğu izlenebilir. Yeterli küçülme sağlanırsa hasta karaciğer transplantasyonuna gönderilir. Böylece kalıcı iyileşme sağlanabilir.
Kemoembolizasyon Sonrası Süreç
İşlemden sonra hasta 4-6 saat kadar gözlem altında tutulur. İşlemin yapıldığı günün akşamı ya da bir sonraki gün taburculuğu planlanır. İşlem sonrası hastanın aşırı bir ağrısı olması beklenmez. Ancak hastanın ağrısı, bulantı, kusma, yorgunluk gibi şikayetleri olabilir. Bu normaldir. 1-2 gün içinde kendiliğinden geçmesi beklenir. Kemoembolizasyondan 1 ay sonra hasta kontrole gelir. Kan testleri ile karaciğer fonksiyonları kontrol edilir. Bilgisayarlı tomografi, MR, PET-CT gibi görüntülemelerle tedavinin etkililiği kontrol edilir. Tümörün ve karaciğerin durumu izlenir. Bu kontroller belirli aralıklarla devam eder.
TAKE Tedavisinin Avantajları
- Cerrahi ve kemoterapi gibi yöntemlerle tedavi edilemeyen karaciğer tümörleri için önemli bir yeni nesil tedavidir.
- Hastanın vücudunda bir kesi yeri olmaz.
- Çok hafif bir anestezi uygulandığı için anestezinin getireceği riskler söz konusu değildir.
- Kemoterapi ilaçları tümöre doğrudan verildiği için ilaçların etki kapasitesi daha yüksektir.
- Tümörü besleyen atardamar tıkandığı için tümörün beslenmesinin ve büyümesinin tamamen ya da büyük ölçüde önüne geçilir.
- Hasta işlemden 1 gün sonra taburcu olabilir.